İznik, dünyada eşine az rastlanan ve bütünüyle “açık hava müzesi” olan tarihi ve antik bir şehir.
Makedonya Kralı Büyük İskender’in kumandanlarından Antigonius Monophthalmos tarafından
M.Ö. 316’da kuruldu.
Ünlü seyyah Evliya Çelebi, seyahatnamesinde adeta bereket saçan verimli toprakları karşısında
kendisini tutamayarak, “Altından ırmakların aktığı, cennet mevyevelerinin yetiştiği” şehrin adı
İznik’tir diyor.
Helenistik çağdan başlayan Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı medeniyetlerine ev sahipliği
yapmış “Altın Şehir” İznik’i günümüz yüzyılında daha yaşanabilir kılmak mümkünken, bugün nefes
alınamaz hale getirmek akıl ve mantığa aykırı olsa gerek.
SEBEBİ BU PLANDA YATIYOR
2016 yılının Mayıs ayında Bursa Büyükşehir Belediyesi plancılarının hazırladığı 1/5000 ölçekli
İznik Sur dışı nazım imar planı ile 1/25000 ölçekli İznik Gölü havzası nazım imar planı yukarıda
belirttiğim harikalar diyarını yok edecek.
Hazırlanan şehir planında sur dışı nazım plan revizyonunda Zeytin ve Meyve ağacı bahçeleri
imara açılıyor. Tarım arazisi vasfından çıkartılıyor. Kısacası betonlaşacak. Yani “Altın Şehir”
İznik’in yemyeşil olan ovası betonlaşacak. Bahar, Yaz, Sonbahar ve Kış aylarında ayrı ayrı esen
esintiler ve mis kokular yok olacak. Nefes alınamayacak hale getirilecek.
ŞEHİR PLANCILARI ODASI DURUMDAN SIKINTILI
TMMOB, Bursa Şehir Plancıları Odası Bursa Şubesi, İznik’in 1/5000 ölçekli Sur dışı nazım imar
planına itiraz etti. TMMO Bursa Mimarlar Odası Şubesi’de bu durumdan rahatsız olduğu görüşünü
bildirdi. Durum sıkıntı verici hal aldı.
Öte yandan Bursa Büyükşehir Meclisinin onayladığı ve İznik Gölü havzasını da içine alan 1/25000
ölçekli nazım imar planı da aynı keza. Kendisiyle telefonda konuştuğum, TMMOB Şehir Plancıları Odası Bursa Şubesi Başkanı
Sevilay Çetinkaya, “Asıl bu nazım planı daha da risk arz ediyor. İznik Gölü’nün çevresinin yeni
yapılaşmalara açıldığını görmekteyiz. Ramsar kapsamında olan Ulubat Gölü gibi İznik Gölü’de bu
özelliklere yani, sulak doğal alanlara sahip. İmara açılması havzanın yok olması demektir.
Bildiğimiz kadarıyla İznik Gölü, Ramsar sözleşmesi için komisyon da bekliyor. Biz oda olarak,
1/25000 ölçekli İznik gölü çevresini kapsayan Nazım İmar Planına dava açtık. 1/25000 ölçekli
planlar netleşmeden, 1/5000 ölçekli planın onaylanmaması gerekirdi. Fakat onaylandı. Bunlar
mekansal planlar, yapım yönetmeliğine aykırı davranıldı. Konuyla ilgili önce 1000’lik planlar
onaylanınca takibini yapacağız. İznik’in Sur içinde onaylanmış henüz 1/1000 planları elimize
geçmedi” dedi.
“SUR İÇİ VE DIŞI İMAR KONTROL ALTINA ALINMAZSA UNESCO HAYAL OLABİLİR”
Geçtiğimiz aylarda İznik’e gelen Unesco Gençlik Forumu Raportörleri, “2014 yılında Dünya Miras
Komitesi (Unesco) tarafından geçici listeye alınan İznik, tarih, doğa, göl ve tarımı ile bütün olan
evrensel değerlerini koruyamazsa liste dışında kalabilir” uyarısında bulunmuştu.
İznik, sur içerisinde kentsel yapıları ve tarihsel yapıları ile özgün bütünlüğünü korumalı. Bunların
silüet’i bozulmamalı. Yüksek binalar olmamalı. Bu sur dışı içinde geçerli. İznik’e sur dışından
bakıldığında zetin bahçeleri ile özdeştiğini görürsünüz.
Ve bu imar değişikliği planları da bugün bunu gösteriyor. Sur dışında ki zeytin bahçeleri, göl
çevresi imara açılırsa Unesco rüyamız gerçekten son bulabilir. Birde İznik gölü havzasında
yaşayan canlı türleri…