Bursa’nın Orhangazi ilçesi Heceler Mahallesi’nde geçtiğimiz yıl Ekim ayında temeli atılan Olea Armonia adlı Zeytinyağı Fabrikası’nın ÇED başvurusunun 2021 yılında yapıldığı ortaya çıktı. İznik Gölü’ne 400 metre mesafede inşaatı neredeyse tamamlanan fabrikanın sahibinin ise Bursa Büyükşehir Belediyesi AKP’li Meclis Üyesi Murat Evke’nin kızı Ebru Evke’ye ait olduğu öğrenildi. Bursa Barosu Çevre Komisyonu Üyesi Avukat Erol Çiçek, “Yatırımcı AKP’li olunca kanun ve mevzuat tanınmıyor” dedi.
Bursa’da Orhangazi ilçesi Heceler Mahallesi’nde İznik Gölü’ne 400 metre mesafede Olea Armonia adlı Zeytinyağı Fabrikası’nın faaliyete geçecek olması çevrecilerin tepkisini çekerken, Fabrika’nın Bursa Büyükşehir Belediyesi AKP’li Meclis Üyesi Murat Evke’nin Kızı Ebru Evke’ye ait olduğu ortaya çıktı.
BİLGİ EDİNME BAŞVURUSUNDA BULUNDU
Araştırmasında, Bursa Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü resmi web sitesinde, ÇED duyuruları sayfasında bu yatırıma ilişkin ‘ÇED olumlu’ veya ‘ÇED gereksiz’ kararı bulunmadığına dikkat çeken Bursa Barosu Çevre Komisyonu Üyesi Avukat Erol Çiçek, Büyükşehir Belediye Başkanlığı, Orhangazi Belediye Başkanlığı ve Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü’ne bilgi edinme dilekçeleri ile başvurdu.
“HERHANGİ BİR DEĞERLENDİRME BULAMADILAR”
Bursa Barosu Çevre Komisyonu Üyesi Avukat Erol Çiçek, şunları söyledi:
“Konuyla ilgili verdiğim dilekçelere, Bursa Büyükşehir Belediyesi, ‘Bölgeye ilişkin İznik Gölü 1/25.000 ölçekli NİP değişikliği, 1/5000 ve 1/1000 uygulama planı yapılıp, yapılmadığı’ sorularına hala yanıt vermezken, Orhangazi Belediyesi ilgili tesise inşaat ruhsatı verdiklerini doğruladı. İnşaat ruhsatının yasal dayanağıyla ilgili soruyu ise yanıtlamadı. Bursa Valiliği Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü ise, 14 Ekim 2020 tarihili yanıtında; ‘İl Müdürlüğümüz arşivinde yapılan inceleme neticesinde; Ebru Evke veya Olea Armonia adına yapılan herhangi bir değerlendirme bulunamamıştır’ yanıtı verildi.”
“SUÇ DUYURUSU TALEBİNDE BULUNDUK”
Konunun peşini bırakmadığını söyleyen Çiçek, “Bunun üzerine, Bursa Valiliği’ne 3 Kasım 2020 tarihli dilekçe ile tesisin 5403 sayılı, Toprak Koruma Ve Arazi Kullanımı Kanunu, Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği’nin 1/25000 Ölçekli İznik Gölü Nazım İmar Planı’na aykırı olduğu belirtilerek, ÇED Yönetmeliği m.19/(1) a) gereği, ‘Zeytinyağı Sıkım Tesis’ nin inşaatının telafisi mümkün olmayan zararlara sebep olmadan çok ivedi durdurulması inşaat sahibi, yapan ve ve imar kirliliğine neden olan ilgililer hakkında suç duyurusunda bulunulmasını talep ettik” dedi.
“VALİLİK DİLEKÇEYE YANIT VERMEDİ”
Avukat Erol Çiçek, sözlerine şöyle devam etti:
“Bursa Valiliği dilekçeye 60 gün içinde hiçbir yanıt vermeyince, 12 Ocak 2021 tarihinde Valiliğin örtülü red işleminin çok ivedi yürütmesinin durdurulması ve iptali isteği ille Bursa 1’inci İdare Mahkemesi’nde dava açtıklarını söyleyen Erol Çiçek, Dava mahkeme önünde iken, Bursa Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’nün “https://eced-duyuru.csb.gov.tr/eced-prod/duyurular.xhtml” ÇED duyuruları ile ilgili sayfasında yapılan incelemede, dava konusu Zeytinyağı Üretim Tesisi (Olea Armunia), zeytinyağı üretim tesisi için 29.12.2021 tarihinde ÇED süreci başlatıldığını tespit edildi.”
“ÇED GEREKLİ DEĞİL RAPORU OLMADIKÇA RUHSAT VERİLEMEZ”
“Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği m.6/(3) Yönetmeliğe tabi projeler için ‘Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu’ kararı veya ‘Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir’ kararı alınmadıkça bu projelerle ilgili teşvik, onay, izin, yapı ve kullanım ruhsatı verilemez, proje için yatırıma başlanamaz ve ihale edilemezken; tesise inşaat ruhsatı verilmiş; inşaat tamamlanmış ve ondan sonra ÇED süreci başlatılmış diyen Erol Çiçek, “‘ÇED Olumlu’ kararı alınmaksızın başlanan faaliyetler Bakanlıkça, ‘ÇED Gerekli Değildir’ kararı alınmaksızın başlanan faaliyetler ise mahallin en büyük mülki amiri tarafından süre verilmeksizin durdurulur” şeklinde konuştu.
“AKP’Lİ OLMAK MUAF MI KILIYOR”
Yönetmelik gereği inşaatın durdurulması ve İmar Kanunu gereği yapılan kısımların yıkılması için valilik makamına başvurulduğunu hatırlatan Erol Çiçek sözlerini şöyle tamamladı:
“Şimdi sormayalım mı; bu kadar hukuk ve yasa tanımazlığın nedeni nedir? AKP’li olmak insanı bu ülkede diğer yurttaşlara uygulanan kurallardan muaf mı tutuyor? Onların yasal-cezai dokunulmazlığı mı var? Yatırımcı AKP’li olunca kanun ve mevzuat tanınmıyor. Yasaları uygulamayan devlet kurumları bu cesareti nereden alıyor?Basında çıkan haberlere göre, bu yatırım, AB Katılım Öncesi Kırsal Kalkınma İçin Yardım Programından (IPARD) hibe desteği de almıştır. Programın amacı tarım sektörünü ve kırsal alanları daha sürdürülebilir hale getirmek; iken İznik Gölü sulak alanı tampon bölgesinde, üstelik benzer tesisler için verilmiş mahkeme kararları da ortadayken, tam aksine 1. sınıf tarım ve özel ürün (zeytin) arazisinde yasa dışı bir faaliyet olarak, görmezden gelinmektedir. Avrupa Birliği Türkiye IPARD Ajansı bu olan bitenle ilgileniyor mu acaba?”
TEMELİ AKP’Lİ MİLLETVEKİLLERİ BİRLİKTE ATTI
Zeytinyağı Fabrikası tameli, geçtiğimiz 2020 yılı Ekim ayında TBMM İnsan Hakları Komisyonu Başkanı AKP’li Hakan Çavuşoğlu, AKP’li Bursa Milletvekilleri ve ilçe protokolünün katılımı ile atılmıştı.
2 MİLYON LİRALIK PROJE
Orhangazi’ye bağlı Heceler Mahallesinde AKP’li Meclis Üyesi Murat Evke’nin kızı Ebru Evke tarafından yakın zamanda faaliyete geçirilecek olan Olea Armonia adlı Zeytinyağı Fabrikası Projesi’nin IPARD’dan alınan 1 milyon 220 bin TL hibe destek ile toplam 2 milyon 215 bin TL’ye mal olduğu öğrenildi.
“KISA MESAFELİ KORUMA ALANINDA”
Bursa Büyükşehir Belediyesi şubat ayı meclis toplantısında konuyu gündeme getiren İYİ Parti Bursa Büyükşehir Belediye Meclis üyesi Hüdayi Demir, tesisin İznik Gölü’ne 400 metre mesafede yani kısa mesafeli koruma alanı içerisinde bulunduğunu hatırlattı.
“İZNİK GÖLÜ STRATEJİK SU KAYNAĞI”
Hüdayi Demir, tesisin plan ve yönetmeliklere aykırı şekilde yapıldığını şu sözlerle aktardı: “Birincisi; İznik Gölü, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 13 Ağustos 2018 tarihli 142628 sayılı oluru ile ulusal öneme haiz sulak alan olarak tescil edilmiştir. Bu konuda sulak alanların korunması yönetmeliği çıkarılmış. İki; 2020 yılında çıkarılan 1/100 000 ölçekli Çevre Düzeni Planı’na da aykırı yapılan iş. Üç; İznik Gölü Nazım İmar Planı’nın özel hükümlerinde, çöp ve moloz dökmek bile yasak iken bu yağ fabrikası buraya nasıl kuruluyor? Dört; İznik Gölü stratejik su kaynağı ilan edilmiştir. Buna da uymuyor. Ayrıca Devlet Su işleri, Orhangazi Ovası’nı yeraltı suyu işletme sahası ilan etmiş. Onun hükümlerine de aykırı. Toprak Koruma ve Arazi Kullanım Kanunu’na da aykırı.”
“TÜM YASAL SÜREÇLER TAMAM”
Büyükşehir ve Nilüfer Belediyesi’nde Belediye Meclis ve İmar Komisyonu üyesi olan Murat Evke, Hüdayi Demir’e şöyle yanıt verdi:
“Tarım amaçlı yapılan bir bina. Tüm yasal ruhsat ve süreçleri tamam. En ufak bir eksiği yok. Tarım görüşü de alınmış. Her şey ruhsat dosyasında mevcut. Orada ailecek sahip olduğumuz zeytinlikler ile tarımı desteklemeye devam edeceğiz. Benim üzerimden ne partimi ne başkanımı çevre düşmanı göstermeye kimsenin hakkı yok. Acaba o bölgede kurulu olan diğer yağ tesislerinin ÇED raporu var mı yok mu? Bu bir zeytin projesidir.”
