Çevresel etkenler ve gelişmiş tanı imkanlarının artmasına paralel olarak son yıllarda karaciğer kanserinin görülme sıklığı tüm dünya ile birlikte ülkemizde de artıyor. Cerrahi yöntem bu kanser türünde büyük bir öneme sahip olsa da hastaların sadece küçük bir bölümü ameliyat edilebiliyor.
Zira, karaciğer kanserinin ileri evreye kadar genellikle sinsice ilerlemesi nedeniyle tanı konulduğunda pek çok hasta ameliyat olma şansını kaybetmiş oluyor. Bu noktada devreye giren ve hastalar için büyük bir umut olan TARE (Transarteriyel Radyoembolizasyon) yönteminin kullanımı ise ülkemizde giderek artıyor.
TARE yöntemi hedefe yönelik yüksek dozda radyasyon uygulayarak tümörün küçülmesini sağlarken, çevre dokulara da zarar vermiyor.
Acıbadem Maslak Hastanesi Girişimsel Radyoloji Uzmanı Prof. Koray Güven, tümörün küçülmesi sayesinde pek çok hastanın ameliyat olabilme şansını yakaladığına dikkat çekerek, “Yöntemin bir başka önemli özelliği ameliyat imkanını tümüyle kaybetmiş olan hastaları da diğer tedavi seçeneklerine uygun hale getirmesidir. Bu sayede hastaların yaşam süreleri ve kaliteleri artmaktadır” diyor.
Ameliyat olamayan hastalara uygulanıyor!
TARE (Transarteriyel Radyoembolizasyon) yöntemi günümüzde karaciğer kanseri ve karaciğere metastaz yapmış pek çok kanser türünde uygulanabiliyor. Tümörün büyüklüğü, konumu veya yayılımı nedeniyle ameliyat olamayan hastalarda başvuruluyor. Tümör boyutunu küçültme etkisi sayesinde hastaların cerrahi yönteme uygun hale gelmelerini sağlıyor. Ayrıca, ameliyat şansını tümüyle yitirmiş ileri evre kanserlerde yine aynı etkisiyle hastaların diğer tedavi seçeneklerine uygun hale gelmelerini ve bu sayede yaşam kalitelerinin yükselmesini hedefliyor.
Yöntem 2 aşamadan oluşuyor
TARE (Transarteriyel Radyoembolizasyon) yöntemi anjiografi eşliğinde ve lokal anestezi altında gerçekleştirilen iki aşamadan oluşuyor. Genellikle 1.5 – 2 saatte tamamlanan TARE yönteminin ilk anjiyo aşamasında tedavinin provası gerçekleştiriliyor. Sıklıkla kasık bölgesindeki damara yerleştirilen ince bir katater karaciğere giden damarlara yönlendiriliyor. Karaciğeri besleyen damarların haritası çıkarılıyor ve uygulanacak olan radyoaktif mikrokürelerin dozu hesaplanıyor.
Ardından tümör bölgesine özel bir ilaç enjekte ediliyor ve radyoaktif mikrokürelerin başka organlara kaçıp kaçmadığı test ediliyor. Girişimsel Radyoloji Uzmanı Prof. Dr Koray Güven, TARE yönteminde prova aşamasının kritik bir öneme sahip olduğuna işaret ederek, “Provada amacımız hastaya tümörü yok etmek için verebileceğimiz radyasyon miktarını ve damarlardan kaçak yapıp yapmadığını tespit etmektir. Zira, bazı hastalarda karaciğeri besleyen damarlar başka organları da beslemekte ve bu durumda verilecek olan radyoaktif madde kaçak bölgeden tümör yerine sağlam dokuya giderek o bölgede hasar oluşturabilmektedir” diyor.
Mikrokürelerin dozu kişiye özel planlanıyor!
TARE yöntemi, kişiye özel bir gömlek diker gibi özel bir doz ve planla uygulanıyor. Girişimsel Radyoloji Uzmanı Prof. Dr. Koray Güven, provada hesaplanmış olan radyoaktif maddelerin yaklaşık 10 gün sonra yine aynı anijyo yöntemiyle tümöre iletildiğini belirterek, “Tümör bölgesine ulaşan yüksek dozda mikroküreler kanser hücrelerini yok ederken tümörü besleyen kan akışını da kısıtlamaktadır. Bu etkisi sayesinde radyasyonun etkisi artırılmaktadır” bilgisini veriyor.
Kısa sürede yüksek doz, maksimum etki!
TARE yönteminin en önemli avantajı, standart radyoterapi yöntemlerindeki maksimum dozun 20-30 kat daha fazlasının verilebilmesi. Girişimsel Radyoloji Uzmanı Prof. Dr. Koray Güven, yöntemin bu sayede tümörde kısa sürede maksimum etki oluşturabildiğine dikkat çekerek, “Radyoterapi yönteminde standart olarak 20-30 Grey doz civarında mikroküreler verilmektedir. TARE yönteminde ise bu doz 700-1000 Grey doza kadar artırılabilmektedir. Üstelik anjiyo yoluyla verilen madde doğrudan tümörü hedef aldığı için sağlıklı olan çevre dokular da korunabilmektedir” diyor.
Hastaların aynı gün veya bir gün sonra hastaneden taburcu oldukları bu yöntemin sağladığı bir başka önemli avantaj ise kemoterapi ve radyoterapi yöntemleri gibi ciddi yan etkilere neden olmaması. Karın ağrısı, bulantı, iştahsızlık veya halsizlik gibi yan etkiler normal yaşamı olumsuz etkilemeyecek kadar hafif seyrediyor ve bu sayede hastalar günlük aktivitelerine hızlıca dönüş yapabiliyor.
