KOSGEB 641 bin 167 girişimciye 11 milyar dağıtmaya başladı. Faizsiz ve bir yıl geri ödemesiz adına kredi çıkan esnafa bankalar zorluk çıkarıyor. Anlaşmalı bankaların krediyi alacak olan işverenden borcu yoktur belgesi istediği öğrenildi. Adına kredi çıkan esnaf borcu nedeniyle işlemlerini yaptıramıyor, destek kredisini de alamıyor. CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal’da esnafın mağduriyetini TBMM’ye taşıdı.
CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal, yaptığı yazılı açıklamada;
“Hükümet referandum öncesi zor durumda olan esnafa şirin gözükmek amacıyla Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) aracılığı ile faizsiz kredi verileceğini açıkladı. Ancak uygulamada görülüyor ki bu krediler yerlerine ulaşmadığı gibi kredi şartları sunulurken koşulsuz şartsız diye reklam malzemesi ve seçim yatırımı olarak kullanıldı. Ama uygulama aşamasında bankalardan bu kredilerin alınması sonuna kadar zorlanmaktadır.
Zaten borcu olan sıkıntı içerisinde olan esnafı banka kapılarından boş dönmelerinden başka hiçbir işe yaramamıştır.
Uygulama bu haliyle bankalardan mevcut limitlerde kredi çekebilir durumda olan esnafa sunulmuş olmaktadır. Koşulsuz diye sunulan KOSGEB kredisi referandum öncesi göz boyamaktan öteye geçmemiştir.
Hükümet yılbaşı öncesi geçtiğimiz dönemlerde 15 bin dolayında işletmeye kullandırılan, sıfır faizli 50 bin lira kredinin, bu kez başvuran herkes için değerlendirileceğini açıklamıştı.
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Faruk Özlü, yılbaşı öncesi 2,5 milyar lira bütçeyle kredi faiz desteği uygulamasının yeniden başlatılacağını, yıllık net satış geliri 1 milyon liranın altında olan işletmelerin destekten öncelikli olarak yararlanacaklarını, böylelikle KOBİ’lere 10 milyar liranın üzerinde faizsiz kredi hacmi oluşturulacağını belirtmişti.
Ancak Bakan Özlü, 27 Şubat’ta yaptığı açıklamada KOSGEB’in 2017 yılı “Sıfır faizli işletme kredisi faiz desteği” ödemeleri kapsamında yıllık net satış hasılatı 1 milyon 345 bin liranın altında olan 461 bin 167 işletmeye yıllık net satış hasılatlarına göre 20 bin ila 50 bin lira arasında kredi faiz desteği verileceğini bildirdi.
Yapılan açıklamaya göre; KOBİ’lere yaklaşık 20 günde 11 milyar liraya yakın faizsiz kredi hacmi oluşturulacak. Kredi kullanan işletme ilk bir yıl hiçbir ödeme yapmayacak, kalanı ise üçer aylık eşit taksitler halinde ödenebilecek, toplam 36 ay vadeli bir kredi olacak.
Bu konuda KOSGEB ile 9 adet banka (Akbank, Denizbank, QNB Finansbank, Garanti Bankası, Halk Bankası, İş Bankası, Vakıflar Bankası, Yapı ve Kredi Bankası, Ziraat Bankası) protokol imzaladılar.
Ancak bu konuda kamuoyunun bilgilenmesi için açığa çıkarılması gereken karanlık noktalar bulunuyor.
Hükümet referandum öncesi 11 milyar lira dağıtacağız diyerek esnafın ağzına bir parça bal çalmıştır. Hükümetin ağzına yüzüne bulaştırdığı bu ballı aldatmacayı deşifre etmeyi, esnafın faizsiz kredi ninnileriyle nasıl yanıltıldığını ortaya koymak bir yurtseverlik görevidir.” dedi.
Sarıbal TBMM’ye sunduğu yazılı soru önergesinde şu soruları sordu
1-Yılbaşı öncesi yapılan duyuruda başvuran herkes için faizsiz 50 bin lira kredi verileceği belirtilmiş; bu duyuru çerçevesinde 250 bin KOBİ başvurmuştur. Ancak 27 Şubat’ta yapılan değerlendirmede verilecek kredi miktarı neden 20 bin ila 50 bin lira arasına düşürülmüştür?
2-Verilecek olan bu kredinin faizi devlet tarafından karşılanacaktır. Yani bankalara devlet faiz ödeyecektir. Bu faizin ne kadar olacağı belli midir?
3-Bankalar başta Findeks olmak üzere birçok sistemden değerlendirmeye aldıkları KOBİ’eri üst üste ödenmemiş kredi kartı borçları veya gecikmiş ödemeleri nedeniyle KOSGEB tarafından onaylanmış bu kredilerin kullanımını reddetmektedirler. Başbakan bu kredilerin çok zorda olan esnafa can suyu amacıyla verildiğini belirtmişti. Bazı bankalar bu krediyi çeşitli sebeplerle reddettiğine göre; bu kredi borcu bulunmayan (tabiri caizse işleri tıkırında olan) esnaflar için mi planlanmıştır?
4-Verilecek kredinin ana parası protokol imzalanan bankalar tarafından karşılanacaktır. Yani yaklaşık 10 milyar TL bu bankaların kasasından çıkacaktır. Yapılan protokol gereği bankalar bu krediyi, verecekleri KOBİ’yi değerlendirmek suretiyle onaylayacaklardır. Bu durumda Bakan Özlü’nün açıklamış olduğu 461 bin kişinin tümü bu koşullarda kredi kullanamayacaktır. Örnek vermek gerekirse A bankası KOSGEB tarafından onaylanmış dosyaların yalnızca yüzde 10’una bu şartlarda kredi verebileceğini belirtmektedir. Kalan KOBİ’ler bu krediyi nasıl kullanabileceklerdir?
5-Kredinin kullanımı 28 Şubat tarihinde başlamıştı. Yaklaşık bir haftayı geride bıraktık; ancak bankaların bu kredileri ödeme konusunda çok istekli olmadıklarını görüyoruz. Çünkü bir yıl sonra geri dönüşler olmadığı taktirde tüm sorumluluk bankaların olacaktır. Bu durumda bankaların bu işleri planlayan çalışanlarına verilen kredi primini de iptal ettiğini öğrenmiş bulunuyoruz. Yani ilgili bankanın genel müdürlüğü çalışanlarına “Bu kredilerle ilgilenme eğer ilgilenirsen sana bir şey yok” diyor. 30 bin TL’yi haketmiş KOBİ’lere 10 bin ya da 20 bin lira öneride bulunan bankalar düşük miktarda krediler vererek risk almak istemiyor. Daha da kötüsü bu kredilerin karşılığında bankaların ipotek ve teminat almak istedikleri ve bu işlemler için de astronomik rakamlar önerdikleri hususunda duyumlar alıyoruz. Hatta bazı bankalarda bu işlemler için ek ücret talep edildiği söylenmektedir. Konuyla ilgili alınan tedbirler nelerdir?
