CHP Genel Başkan Yardımcısı Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal, Ziraat Bankası’nın zirai kredilerde faiz oranını yüzde 8’den 16’ya çıkarmasını değerlendirdi. Sarıbal: Zirai kredilerdeki %100 artış çiftçinin iflas etmesi, batması demektir.
“AKP ÇİFTÇİYE ‘ÜRETME’ DİYOR”
Tarım Politikaları ve Tarım Örgütlerinden Sorumlu CHP Genel Başkan Yardımcısı Orhan Sarıbal, AKP’nin 17 yıldır uyguladığı politikalarla ülke tarımını batırdığını söyledi. Devletten yeterli desteği alamayan çiftçinin üretim yapamaz hale geldiğini belirten Sarıbal, “Şimdi de zirai kredilere yüzde yüz zam getirdiler. Tarım Kredi Kooperatiflerinin faizleri de dikkate alındığında, çiftçiye ‘sen üretim yapma’ denmiş oluyor. Çünkü çiftçinin bu faizlerle bu kredileri kullanması mümkün değil” dedi. Sarıbal, şunları söyledi:
“ÇİFTÇİ NASIL ÜRETSİN?”
“Bugün girdi maliyetleri üretim yapmayı imkânsız hale getirdi. Mazotun litresi 6.50 TL’yi geçti. Gübreye yüzde 80-90 zam geldi. Tarım ilaçlarına gelen zam ise çok daha korkunç. Son bir yılda tarım ilaçları yüzde 70 ile 200 arasında arttı. Tohum da farklı değil. Bu durumda çiftçi nasıl üretsin?”
“SON 16 YILDA ÇİFTÇİ ÜRETİMİ BIRAKTI”
“Nitekim rakamlar üreticinin de üretimden vazgeçtiğini gösteriyor. Çiftçi Kayıt Sistemine (ÇKS) kayıtlı çiftçi sayısı 2003 yılında 2 milyon 765 bin iken 2018 yılında bu sayı 2 milyon 103 bine düşmüş durumda. Son 16 yılda 700 bine yakın insan çiftçilikten vazgeçti. 2002 yılından bugüne 34 milyon dönüm arazi tarımdan çıktı. Çiftçi sayısı ve tarım arazisi azalırken tarımın istihdamdaki payı da iyice küçüldü.
Ama bu süreçte büyüyen bir şey vardı, o da çiftçilerin borcu. Devletten yeterli desteği alamayan çiftçi borçlandı. 2003 yılında 2 milyon 765 bin çiftçinin devlete, yani Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerine olan toplam borcu 530 milyon TL idi. Bugün çiftçinin borcu 110 milyar TL. Sayısı azalan çiftçinin borcu 2002 yılından bugüne 20 kat artmış. Çiftçi bu borcu ödeyemeyecek bir pozisyonda.”
“ÇİFTÇİNİN İFLASI”
“Bunlar yetmezmiş gibi şimdi de Ziraat Bankası kredi faizlerini arttırdı. Hem de yüzde 100 oranında. Tarım Kredi Kooperatifleri faizleri yüzde 26 gibi çok yüksek bir oran. Bu ciddi bir sorundu. Şimdi de Ziraat Bankası ortalama yüzde 8 -11 olarak uyguladığı zirai kredilerin faizini yüzde 16’ya çıkardı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun verilerine göre tarım sektörünün 2018 yılında kullandığı kredi tutarı 102.7 milyar liraya ulaştı. Buğdayın primini 5 kuruştan 10 kuruşa çıkaran iktidar “müjde pirimi yüzde 100 arttırdık” diye her yerde övünüyordu, gazeteleri çarşaf çarşaf yazıyordu. Şimdi 100 milyar kullanılan zirai kredinin faizini yüzde 100 arttırdılar. Yüzde ortalama 8 idi 16 yaptılar. Hiç konu edilmiyor. Oysa verdiği primi faizle geri almış oluyor. Bu çiftçinin bir kez daha iflas etmesi demektir. Bir kez daha batmasıdır. AKP ülke çiftçisine açıkça bir kez daha ‘üretme, ben ithal edeceğim, ithalat lobilerine çalışacağım’ demiş oluyor.”
“AKP ÇİFTÇİYİ FAİZLE BİTİRİYOR”
” Zirai kredilerle ilgili bir başka önemli ve çiftçinin canını yakan bir konu var. O da verilen kredilerde güçlük yaşanması durumunda Ziraat Bankası’nın izlediği yol.
Medya kuruluşlarının el değiştirmesi için araç yapılan Ziraat Bankası, söz konusu çiftçinin borcunun yapılandırması olunca aslan kesiliyor. Şöyle ki, eğer bir çiftçi borcunu ödeyemez ve yapılandırmak isterse cari faiz üzerinden yapılandırıyor. Yani düşük faizle kredi verdiği çiftçi ödeme güçlüğü çekerse, tefeci gibi üreticinin canını yakıyor.”
